๖ พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลฯ

นอกจากพระราชกรณียกิจน้อยใหญ่แล้ว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ยังทรงมีความสนพระราชหฤทัยในศาสตร์และศิลป์อื่นๆ ในด้านภาษาและวรรณคดีเองก็เป็นแขนงวิชาหนึ่งที่พระองค์ท่านทรงเอาพระทัยใส่ ทรงมีงานพระราชนิพนธ์หลากหลายรูปแบบ ทั้งความเรียง นิทาน ตลอดจนพระราชนิพนธ์แปลที่ทรงมีความเจนจัดในภาษาทั้งต้นทางและปลายทาง จนสามารถพระราชนิพนธ์แปลทั้งสำนวนที่เป็นร้อยแก้วและร้อยกรอง

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลฯ ทรงพระราชนิพนธ์งานเขียนไว้ตั้งแต่ครั้งเสด็จขึ้นครองราชย์เมื่อครั้งทรงพระเยาว์ งานพระราชนิพนธ์ชิ้นแรกๆ ของพระองค์นั้นมีผู้ทูลขอให้ทรงพระราชนิพนธ์เรื่องราวต่างๆ พระราชทาน แต่ด้วยพระองค์ทรงเห็นว่าทรงไม่ได้มีความชำนาญใดๆ พอ จึงทรงพระราชนิพนธ์เป็นบันทึกเรื่องราวต่างๆ พระราชทาน คือ ‘พระราชานุกิจรัชกาลที่ 8’ และพระราชนิพนธ์เรื่อง ‘เมื่อข้าพเจ้าจากสยามสู่สวิตเซอร์แลนด์’ ต่อมาเมื่อพระองค์ทรงเห็นว่าภาษาอังกฤษได้กลายมาเป็นภาษาสำคัญ ในเวลาว่างพระองค์จะทรงพระอักษรและทรงพระราชนิพนธ์แปลบทความจากวารสารภาษาต่างประเทศ จนใน พ.ศ. 2537 ทรงแปล ‘นายอินทร์ผู้ปิดทองหลังพระ’ จาก A Man Called Intrepid งานเขียนของวิลเลียม สตีเวนสัน และในปีต่อมาทรงแปลเรื่องติโต ผลงานประพันธ์ของฟิลลิส ออติ อันเป็นชีวประวัติของนายพลติโต

พระมหาชนกเป็นพระราชนิพนธ์ชิ้นสำคัญที่ทรงค้นคว้าและแปลรวมถึงทรงทำเนื้อหาประกอบต่างๆ เช่น แผนที่ฝีพระหัตถ์ที่แสดงลักษณะภูมิศาสตร์ของเมืองโบราณ ประกอบกับข้อมูลอุตุนิยมวิทยาทิศทางลม นอกจากนี้ยังมีพระราชนิพนธ์เรื่องทองแดง สุนัขทรงเลี้ยงที่ทรงโปรดในแง่ความจงรักภักดี

🔆พระราชานุกิจรัชกาลที่ 8

พระราชานุกิจรัชกาลที่ 8 อยู่ในหนังสือ ‘พระราชานุกิจ’ อันเป็นหนังสือที่พิมพ์พระราชทานในการพระราชกุศล 100 วัน ในงานพระบรมศพพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 8

🔆เมื่อข้าพเจ้าจากสยามสู่สวิตเซอร์แลนด์

‘เมื่อข้าพเจ้าจากสยามสู่สวิตเซอร์แลนด์’ เป็นพระราชนิพนธ์ที่ตีพิมพ์ลงในวารสาร ‘วงวรรณคดี’ ประจำเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2490 พระราชนิพนธ์ชิ้นนี้เป็นบันทึกเรื่องราวที่พระองค์ทรงพบเจอในขณะเสด็จพระราชดำเนินกลับไปศึกษาต่อในวันที่ 19 สิงหาคม 2489 ความบางตอนแสดงให้เห็นถึงสิ่งที่พระองค์ได้รับฟัง เช่น การมีพสกนิกรตะโกนว่า “ในหลวงอย่าทรงทิ้งประชาชน” ในพระราชนิพนธ์ชิ้นนี้ทรงมีพระราชปรารภว่า

“รถแล่นฝ่าฝูงคนไปได้อย่างช้าที่สุดถึงวัดเบญจมบพิตร รถแล่นเร็วขึ้นได้บ้างตามทางที่ผ่านมา ได้ยินเสียงใครคนหนึ่งขึ้นมาดังๆ ว่า ‘อย่าทิ้งประชาชน’ อยากจะร้องออกบอกเขาลงไปว่า ถ้าประชาชนไม่ ‘ทิ้ง’ ข้าพเจ้าแล้วข้าพเจ้าจะ ‘ละทิ้ง’ อย่างไรได้ แต่รถวิ่งเร็วและเลยไปไกลเสียแล้ว”

🔆นายอินทร์ผู้ปิดทองหลังพระ

นายอินทร์ผู้ปิดทองหลังพระ เป็นพระราชนิพนธ์แปลจากเรื่อง ‘A Man Called Intrepid’ ของเซอร์วิลเลียม สตีเฟนสัน ในหลวงทรงใช้เวลาว่างในการแปลเรื่องดังกล่าวโดยใช้เวลาทั้งสิ้น 3 ปี พระราชนิพนธ์แปลเล่มนี้เล่าเรื่องราวของพวก ‘นายอินทร์’ หรือ Intrepid กลุ่มคนที่ทำสงครามในทางลับช่วงปี ค.ศ. 1939-1945 โดยหากไม่มีกลุ่มนายอินทร์นี้ ฮิตเลอร์อาจชนะสงคราม และโลกอาจไม่เป็นเช่นทุกวันนี้ก็เป็นได้

🔆ติโต

“คำว่า การต่อสู้เพื่อเอกราชของชาติบ้านเมือง ต้องหมายตลอดถึงเสรีภาพของชาวโครแอต สโลวีน เซิร์บ มาร์เซโดเนียน ชิปต้าร์ มุสลิม พร้อมกันหมด ต้องหมายว่าการต่อสู้จะนำมาซึ่งอิสระภาพ เสมอภาค และภารดรภาพ สำหรับทุกชนชาติในยูโกสวาเวียอย่างแท้จริง นี่คือสารัตถ์สำคัญของการต่อสู้เพื่อเอกราชของชาติ” ติโตกล่าวในปี 1942